Ebeveynlerin Çocuklarıyla İş Birliği Yapabilmesi

Ebeveynlerin Çocuklarıyla İş Birliği Yapabilmesi

Bir aile içerisinde anne babaların en çok beklediği ve istediği noktalardan aile içi huzur ve mutluluktur. Evlilik süresince evdeki huzur ve mutluluk ortamını bozabilecek bazı problemler yaşanabilir. Anne babanın geç saate kadar çalışması, birbirlerine vakit ayıramamak, kıskançlık, aile büyüklerin evliliklere fazlaca müdahale etmesi, çocuk sahibi olmanın getirdiği sorumlulukların tek tarafa yüklenmesi, eşlerin birbirine olan desteğinin azalması ve tabi ki çocuklarla ebeveyn iletişimi… Özellikle aile içerisine çocuklar dahil olduktan sonra aile arasında ebeveyn ile çocuk arasında iletişim problemleri olabilmektedir. Anne babalar ilk defa çocuk sahibi oldukları için veya çocuklarının bazı hal ve davranışlarına söz geçiremedikleri için çocuğuyla iş birliği yapamaz ve yanlış yolları denemeye başlarlar.

Çoğu anne babadan duyduğum; çocuğum söylediklerimi yapmıyor. Defalarca hadi kalk, üstünü giy, yatağını topla diyorum. Ama en az 2ve 3 kere söylemek zorunda kalıyorum. Hal böyle olunca işler geciktikçe anne ve çocuk arasındaki ilişkide gerilemeye ve gerilmeye başlıyor. Bu duruma babada dahil olunca alın size aile içi çatışma. Peki aileler çocuklarıyla iş birliği yapmak için neler yaparlar?

• Sık sık söylenerek: Örneğin; Ayşe kalk okula gideceksin. Ayşe yataktan kalkamayınca birkaç dakika sonra anne tekrar gelerek hadi Ayşe hadi kalkmayacak mısın?
• Bir şey yapmasını umarak: Ayşe’cim bu saatte yatakta uyuman hiç hoş değil. Yataktan kalkmanı umuyorum.
• Yalvararak: Ayşe’cim lütfen kırma beni yataktan kalkar mısın?
• İstediğinin karşılığında bir şey teklif etmek: Ayşe yataktan kalkarsan okulun bittikten sonra seninle çok sevdiğin lunaparka gidebiliriz.
• Ailenin çocuğa karşı tehditkâr konuşması: Ayşe hemen yataktan kalmazsan en sevdiğin oyuncağı elinden alırım ve bir daha vermem
• Emir vermek: Hemen o yataktan kalk ve üstünü giy.
• Bağırarak veya azarlayarak: Hemen yataktan kalk. Sana bir kere söylediğimde bu yataktan kalkılacak.

Bütün bu iletişim özeliklerinin ortak noktası çocukla anne baba arasında iş birliği yapma konusunda pek işe yaramadığıdır. Çünkü yukarıdaki her başlık devamlı yapıldığı sürece işe yaramadığını aile görmeye başlar. İşe yaramadıkça aile çocuğuna söz geçiremediğini düşünür ve aile içerisinde kızgınlık, öfke ve gerilim dolu bir ortam oluşmasına neden olur. Çocuğunuza bağırmadan, tehdit etmeden, tekrar tekrar aynı şeyi söylemeden, emir vermeden çocuklarınızla işbirliği sağlayabilirsiniz.

1. Çocuklarınıza karşı isteklerinizi belirttiğiniz açık ve net cümleler kullanın
2. Tartışma ortamı sağlayacak cümleleri olumlu cümlelere çevirin. Örneğin; Ödevini bitirmeden sokağa çıkamazsın yerine ödevini bitirdikten sonra dışarı çıkabilirsin.
3. Çocuğunuza seçenekler sunun. Örneğin; çocuğunuz yemek yeme konusunda problem yaşıyorsa özellikle sebze yeme konusunda problem yaşıyorsa sebzeler konusunda önüne seçenek koyabilirsiniz. Sadece kabak yiyeceksin yerine kabak veya türlü hangisini yemek istersin diye sorabilirsiniz.
4. Çocuklarınıza çok uzun cümlelerle isteklerinizi anlatmayın. Kısa ifadelerle isteklerinizi özetleyin. Örneğin; önce kediye suyunu ver, sonra ödevini yapabilirsin.
5. Söylediğiniz cümlelerde kararlı olmanız çok önemli.
6. Evinizin temel kurallarını belirleyin. Bu belirlediğiniz kuralları bir kağıda yazıp evinizde herkesin göreceği bir yere asabilirsiniz.

Psikolog Ceren GÜMÜŞ