Çocuklar Ölümü Anlar Mı?

Çocuklar Ölümü Anlar Mı?

Ölüm; hayatımız boyunca farkında olduğumuz ancak yüzleşmekten ve kabul etmekten en uzak durduğumuz bir gerçektir. Ölüm; biz yetişkinler için alışılması zor bir durumken, hayatın çoğunu bilmeyen, anlamlandıramayan, dünyayı çevresinden ibaret düşünen çocuklar için daha karmaşık ve dayanılması daha zor bir durum olabilir. Çocukların sevdikleri kişilerin ölümünü anlamaları ve kabullenmeleri daha zor olabilir.

Yaş gruplarına ve gelişim dönemlerine göre çocukların ölümü anlamaları ve ölüme karşı verdiği tepkilerde değişmektedir.

0 – 3 yaş: Bu dönemde çocuklar ölüm ve ölümle ilgili kavramları anlamlandıramazlar. Diğer yaş gurubundaki çocuklara göre bu dönemde daha az korkutucu şekilde yaşayabilirler. Eğer ölen kişi bebeğe bakım veren ve onunla sıklıkla vakit geçiren biriyse(anne, baba, anneanne, babaanne, dede, kardeş gibi) bebek ölümden sonra bu kişiyi sorabilir, yokluğunu anlayabilir. İsmini söyleyebilir, ağlayabilir.

4- 6 yaş: Bu dönemdeki çocuklar sevdiklerini kaybetmekten ve ölümden çok korkabilir. ‘’Anne ölüm ne demek, siz ölecek misiniz ‘’ gibi ebeveynleri zorlayan sorular sorabilirler. Kendisinin ölme düşüncesinden çok sevdiklerinin ölme düşüncesi onları korkutabilir. Yalnız bu yaş grubundaki çocuklarda ölümün kalıcı bir durum olduğunu bilmezler. Ölen birinin bir zaman sonra geri gelebileceğini düşünebilirler. ‘‘Artık geri dönsün, nereye gitti, ben onu çok özledim, ne zaman gelecek’’ gibi soru sorabilirler.

6- 9 yaş: Bu yaş grubundaki çocuklar ölümün kalıcı bir durum olduğunu yavaş yavaş anlayabilirler. Ancak ölen kişileri geri getirebilecek güce sahip oldukları inançları olabilir. Sık sık dua ederek, bir takım törensel davranışlar yaparak ölen kişiyi geri getirebilmeye çalışırlar. Sevdiği kişinin geri gelmediğini anlayınca kendini yeteri kadar uğraşmamış gibi görüp yetersizlik ve suçluluk duygusuna kapılabilirler.

11yaş ve sonrası: Bu yaş grubundan sonraki çocuklar artık ölümü yetişkin gibi anlayabilir ve geri dönülmez bir yol olduğunun farkında olabilir.

Psk. Ceren Gümüş