Beden Dismorfik Bozukluğu

Beden Dismorfik Bozukluğu

Obsesif Kompulsif Bozukluk ve İlişkili Bozukluklar içinde yer alan BDB bir kişinin kendi bedeni üzerinde yaptığı bilişsel çarpıtmalarla açıklanan bir durumdur.Bu kişiler için aynada gözüken şey gerçekten çok farklıdır.Kişi (özellikle) belli bir bölgesini sürekli olarak inceler hafif bir kusuru abartılı olarak görür ya da gayet güzel biçimle bir organını felaket bir şekilde algılar.

Genellikle ergenlik döneminde başlar ancak tam olarak tanı konabilmesi için 25 – 30 yaşı beklemek durumunda kalınır.Burun en hassas bölgelerdendir,cilt ve saç da bu organı takip eden diğer önemli noktalardır.Her iinsan bedeninde belli bölgeleri beğenmeyebilir,aynanın karşısından geçerken dikkatle incelediği bir bölgesi olabilir ancak BDB olan kişiler bunu takıntı haline getirirler , kusuru kapatmak adına ciddi çözüm yolları(estetik cerrahi,farmakolojik tedavi gibi) ve günlük hayatlarındaki işlevselliklerini yitirmeye başlarlar.Kişinin iş hayatını olumsuz etkiliyorsa hatta işten çıkmasına sebep olmuşa,arkadaşlarıyla arasındaki yakınlığı bozmuşsa,kişi sosyal hayatında eskiye göre daha çekingense sürekli kendini sporda,estetik merkezlerinde,kozmetik mağzalarında,eczanelerde buluyorsa ve bu durum hayatının %60ınden fazlasını dolduruyorsa BDB’den söz edebiliriz.Aynı zamanda ‘ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİ’ bu kişilerin en bariz ortak özelliğidir.

Bu bozukluk neden oluşur?                                                              

Hem çevresel hem genetik etmenler bu bozukluğa neden olmaktadır.Çevresel etmenler arasında eleştirel anne ve babanın rolü oldukça fazladır. Çocuğunu diğer çocuklarla yarış atı vari bir tavırla sürekli yarıştıran , televizyondaki başarılı ve hoş görünümlü insanlarla kıyas yapan, ne kadar kültürlü olursa olsun iyi bir çocuk yetiştirme konusunda zayıf olan ebeveynlerin bozukluk üzerindeki etkisi yüksektir. Çocuğunu hareketli bir yaşama spora yönlendirmek,sağlıklı beslenmeyi öğretmek olumlu bir davranışken,bunu yapmaya çalışıp çocuğu rencide edici şekilde bu alışkanlıkları ona vermeye çalışmak kesinlikle hatalı bir davranıştır.

Kişilerin çoğu belirtilerini diğer insanlardan saklarlar ancak bütün bedeniyle alakalı olumsuz düşünce ve yorumlarını çevresindeki insanlara yansıtırlar.Bu bozuklukta majör depresyon ve Obsesif Kompulsif Bozukluk eştanısı görülme ihtimali yüksektir.Ayrıca sosyal çekilme ve anksiyete bozukluğu da oldukça yaygındır.Bedeninde uygulamaya çalıştığı tedaviler,evde yaptığı bakımlar,kişinin zamanından çalar ve diğer işlerini aksatır.Kadın ve erkek olarak incelersek her iki cinsiyette de eşit oranda görüldüğü gözlenmiştir.

OKB’ye göre bu kişilerin iç görüleri oldukça düşüktür. Özellikle erkeklerde beden iri olmasına rağmen BDB ‘si olan beyler kendini zayıf bulup kas yapan ilaçlar tüketirler spor salonlarında saatlerini harcarlar.

Psikoterapi şarttır. İçgörü kazandırmak gerekir.Kişiyi eski sosyal hayatına geri kazandırmak gerekir.Kusurun altında yatan ya da kusurun yol açtığı kaygıyı bulmak ve çözümlemek gerekir.Kişi bedenine ağır hasarlar vermeye başlamışsa ya da içgörüsü sıfıra yakınsa ilaç tedavisi de eşlik etmelidir.

Uzm.Klinik Psikolog Sinem ÖZER