İntihar Etmeyi Düşünenlere Nasıl Yardımcı Olabiliriz?

İntihar Etmeyi Düşünenlere Nasıl Yardımcı Olabiliriz? 

İntihar bir kimsenin toplumsal ve ruhsal nedenlerin etkisi ile hayatına son vermesidir. Yapılan çalışmalar son yıllarda genç ve ergen intihar vakalarında 1950 yılına göre % 350 artış görüldüğünü ortaya koymaktadır. Bu artışın sebebi ile ilgili çok net bir açıklama yoktur. İntihar nedeniyle ölüm, cinayet ve kazalardan sonra bu yaş grubunda en çok görülen ölüm şeklidir. İntihar olaKesylarında riskli grup 15 – 35 yaş arasıdır. Kızların intihara teşebbüs sayısı erkeklere oranla daha fazlayken, erkeklerin ölümle sonuçlanan intihar vaka sayısı daha yüksektir.

İntiharı; ölümle sonuçlanmış olaylar ve intihara teşebbüs olarak tanımlayabileceğimiz ölümle sonuçlanmayan vakalar olarak iki ayrı şekilde değerlendirebiliriz.

İntihar olaylarında en çok yüksek dozda ilaç alma, yüksek bir yerden atlama, damarlarını kesme, kendini asma, silah kullanma davranışıyla karşılaşılmaktadır.

İntihara sevk eden sebepler arasında en sık karşılaşılanlar; işsizlik, sefalet, iflas etme, ekonomik sorunlar, boşanma, toplumsal baskı, aile içi şiddet ve baskı, tecavüze uğramak,  uyuşturucu madde kullanımı, ağır hastalıklar, sevgiliden ayrılma olarak sıralanabilir. Ayrıca depresyon, şizofreni, kişilik bozuklukları gibi bazı ruhsal sorunlar de nedenler arasında yer almaktadır.

İntiharı düşünen insanların bazı davranışları çevresindekilere ipuçları vermektedir, bu ipuçları bir nevi yardım çağrısı olarak değerlendirmeye alınmalıdır. Örneğin; ölümün tek çıkar yol olduğundan söz edebilir, önceden yaptıkları aktivitelerden vaz geçebilir, sosyal yaşamdan koparak insanlardan uzaklaşabilir, uykusuzluk çekebilir ya da daha çok uyur, kendilerince önemli gördükleri işleri halletmeye çalışır, eşyalarını diğer insanlara dağıtabilir, alkol ve madde kullanımını arttırabilir, intihar mektupları yazabilir, devamlı kullanılması gereken ilaçlarını almaktan vazgeçebilir, tehlikeli eylemlerde bulunabilir, çevresindekilerle veda edici tarzda konuşabilir.

İntiharı düşünen kişiler çaresizlik ve umutsuzluk içindedirler. Aile yaşamında, iş hayatında ya da sosyal yaşamdaki problemlerini halledebilecek alternatif çözümleri üretemezler,  çıkış yolu olarak ölümden başka çare göremezler.

Aklında intihar düşüncesi olan kişilere nasıl yardım edebiliriz?

Sakince dinlemek, onu anladığımızı hissettirmek önemlidir.

Problemlerini, intihar etme arzusunun sebeplerini açık açık konuşabiliriz.

Sorunlarının çözümü için olumlu alternatifler konusunu tartışabiliriz.

Depresyon intihar nedenlerinden biri olduğu için depresyonu olan kişilerin tedavi görmelerini sağlayabiliriz.

Eğer birisi sık sık ölümden, kendini öldürmekten söz ediyorsa, mutlaka ciddiye almalı ve yardım arayışına geçmeliyiz.

Eğer kişi daha önce intihara teşebbüs ettiyse ve hala intihardan bahsediyorsa psikiyatrik tedaviye yönlendirmeliyiz.

Uzm. Psikolog Semra Evrim