Çocuklar Neden Yalan Söyler?

Çocuklar Neden Yalan Söyler?

YALAN NEDİR?

Kişinin; gerçekte olmayan duygu veya düşünceleri sanki varmışçasına anlatması veya olmuş bir olayı sanki olmamış gibi anlatmaya çalışmasıdır.  Kişiden kişiye göre yalan söyleme nedenleri değişebilir. Bazı insanlar için bu engellenemeyen bir durumken bazıları için zorda kalındığında başvurulan yanlış bir yoldur.

ÇOCUKLAR NEDEN YALAN SÖYLER?

Aile içinde rol model olan kişilerin sıklıkla yalan söylemesi: Ev içerisinde çocuktan büyük herkes çocuk için bir rol model olmaktadır. Özellikle anne babanın sıklıkla yalan söylemesi çocuk açısından olması gereken bir davranış gibi algılanmaktadır. Çocuk anne ve babanın hangi zamanlarda ne gibi yalanlar söylediklerini öğrenerek kendi de bu davranışı daha sonra geliştirebilir.

Çocuk eğitimde baskıcı ve kuralcı aile yaklaşımı: Çocuklar büyürken ev içerisinde çocuğun alanını daraltmak, devamlı kural koymak çocuğun zamanla sıkılmasına ve çeşitli davranış problemleri göstermesine yol açabilir. Çocuklar ailesinin koyduğu kuralları ve görevleri yapmamak veya geçiştirmek için yalana başvurabilir.

Çocuğa karşı cezacı yaklaşım: Çocuklar doğal olarak zaman zaman hatalı davranışlar yapabilir. Bazen bu hatalı davranışlarını da tekrarlayabilir. Bu durumda çocuğa ceza vermek ilerleyen zamanlarda çocuğun ceza almamak için yalan söylemesine sebep olabilir. Örneğin; ailesinin harçlık olarak çocuğa verdiği parayı çocuğun erken harcamasından sonra tekrar harçlık isteyen çocuk ailenin ceza vermesinden çekindiği için parasını kaybettiğini söylemeyebilir.

Çocuk kendi durumunu gizlemek için veya arkadaşlarının ona hayranlık duyması için çeşitli yalanlar söyleyebilir: Örneğin; maddi durumu yetersiz olan bir ailenin çocuğu bu durumu gizlemek için okuldaki arkadaşlarına villada yaşadıklarını veya son model arabalarının olduğunu söyleyebilir.

ÇOCUĞUNUZ YALAN SÖYLÜYORSA NE YAPMALISINIZ?

• Öncelikle anne babaların çocuğun hangi ortamlarda ve kimlere yalan söylediğini iyi gözlemlemesi gerekmektedir. Çocuk sadece aile için de anne babasına yalan söylüyorsa bunu hangi sebeple yaptığı araştırılmalıdır. Ailenin çocuğa yeteri kadar güven vermemesi, vereceği tepkilerden korkması, kendini savunmaya çalışması gibi nedenlerden dolayı aileye karşı yalan söyleyebilir.
• Çocuğun yalan söylediği anlaşıldığı zaman ailenin vereceği tepkiler çok önemlidir. Çok aşırı tepkiler verilmesi, şiddete başvurulması veya çocuğa baskı yapılması doğru olmayan davranışlardandır. Çocuğa doğruları söylememenin ona getireceği olumsuzluklardan bahsedilebilir.
• Çocuğun yalan söylediği anlaşıldığında kişiliğine değil yaptığı davranışa odaklanılmalıdır. Kısa ve net cümlelerle yaptığı davranışın ne olduğu ve bu davranışın doğrusunun ne olduğu anlatılmalıdır.

Psk. Ceren GÜMÜŞ